Një hap i rëndësishëm për shkencën qytetare në Shqipëri! Tashmë Observation.org është portali zyrtar për regjistrimin e shpendëve në Shqipëri, dhe çdo listë e plotë e regjistruar në këtë platformë kontribuon direkt në EuroBird Portal (EBP) – rrjeti evropian që gjeneron harta dhe grafikë të detajuar të shpërndarjes dhe shtegtimit të shpendëve në kontinent.
Në thelb, kjo do të thotë që të dhënat që mbledhim këtu, në parqet tona, në kopshtet e shtëpive apo gjatë shëtitjeve buzë ligatinave, bashkohen me miliona të dhëna të tjera nga 29 vende të Evropës për të krijuar një pamje të përbashkët të jetës së egër evropiane. Dhe Shqipëria, një vend me biodiversitet të pasur, por të nën-përfaqësuar në të dhëna, ka më shumë rëndësi se kurrë në këtë proces.
Çfarë është EuroBird Portal (EBP) dhe pse ka rëndësi?
EuroBird Portal është një platformë që mbledh çdo vit mbi 40 milionë vrojtime të shpendëve të regjistruara nga mijëra vullnetarë në mbarë Evropën. Këto të dhëna përdoren për të ndërtuar:
- Harta sezonale të shpërndarjes së shpendëve
- Grafikë fenologjikë që tregojnë se kur mbërrijnë dhe largohen shpendët shtegtarë
- Parashikime afatshkurtra për përhapjen e gripit të shpendëve, specieve invazive apo tendencave klimatike
- Identifikimin e rrugëve të shtegtimit
Shqipëria, si pjesë kyçe e Rrugës së Adriatikut për shpendët shtegtarë, luan një rol strategjik në ndërtimin e këtij mozaiku të të dhënave.
Listat e plota – “grali i shenjtë” i vrojtimit të shpendëve
Përmes Observation.org, çdo vrojtues shpendësh – amator apo ekspert – mund të regjistrojë lista të plota, që do të thotë të gjithë shpendët e vërejtur apo dëgjuar në një vend dhe kohë të caktuar. Këto lista janë jashtëzakonisht të vlefshme, pasi ato përfshijnë:
- Speciet e pranishme dhe ato që mungojnë
- Informacion mbi kohëzgjatjen e vrojtimit dhe distancën e përshkuar
- Numrin e individëve të vrojtuar
- Të dhëna mbi sjelljet e folezimit dhe lokacionin GPS
Përmes këtyre të dhënave, ne jo vetëm që përmirësojmë pasqyrën e biodiversitetit në Shqipëri, por ndihmojmë edhe projektet ndërkombëtare si EBBA2 Live Farmland dhe BirdFlu Radar.
SEE Lists – pasqyra fenologjike e Ballkanit
Të gjitha listat e plota të regjistruara në Shqipëri shfaqen edhe në SEE Lists, një nën-portal i krijuar enkas për Evropën Jug-lindore nga EuroBird Portal. Këtu mund të shihni grafikët fenologjikë për specie të zakonshme si cërla dimërake (Spinus spinus) apo rosa kërre (Anas crecca) dhe të kuptoni se si ndryshojnë prezencat e tyre nga muaji në muaj.
Si mund të kontribuosh?
- Shkarkoni aplikacionin Observation në telefonin tuaj
- Regjistroni lista të plota sa herë që bëni një shëtitje në natyrë
- Shënoni gjithmonë vendndodhjen dhe numrin e individëve të vrojtuar
- Merrni pjesë në Sfidat sezonale të listave të plota (p.sh. Dita Botërore e Shpendëve Shtegtarë)
Shqipëria ka nevojë për më shumë të dhëna cilësore – dhe kjo nis nga ti.
Nëse jeni student, entuziast i natyrës, fotograf, ose thjesht kurioz për jetën e egër që ju rrethon – bëhuni pjesë e rrjetit europian për ruajtjen e shpendëve.
Ndiqni videon udhëzuese të mëposhtme se si të përdorni aplikacionin Observation.
Transformo vrojtimet e tua në të dhëna shkencore – kontribuo për natyrën dhe për Shqipërinë.
